Wat betekent innoveren voor een culturele organisatie?

De wereld verandert. En de toekomst vraagt waarschijnlijk iets anders van ons als culturele organisatie dan het heden. Vanuit dat besef startte Paleis Het Loo een innovatietraject. Met als doel: zoeken naar nieuwe, onverwachte kansen en mogelijkheden. Hoe verhoud je je tot de wereld van nu, en blijf je dat ook in de toekomst doen?

Paleis Het Loo schakelde Art-up in om innovatie praktisch te maken, door middel van design thinking. Om in korte tijd te onderzoeken hoe een innovatiecyclus eruit kan zien, wat daarvoor nodig is en hoe je daarvoor draagvlak in de organisatie creëert. En, misschien nog wel het belangrijkste: hoe je daarbij de bezoeker centraal stelt, en hoe je zoekt naar een goede verhouding tussen de bezoeker en de eigen culturele organisatie, inclusief de artistieke visie.

De vraag aan Art-up was onderdeel van een langdurig innovatietraject, waarbij Paleis Het Loo zelf al een trendanalyse deed en kritisch naar de eigen visie en missie keek.

Waar begin je met innovatie? Hoe pak je dat aan? Er zijn verschillende methodieken die je helpen innoveren. Art-up is expert in het toepassen van onder andere design thinking in het culturele en creatieve veld. Dat vraagt om specifieke aanpassingen en maatwerk. Design thinking was voor Paleis Het Loo een mooi startpunt. Design thinking is een goede match voor innovatievraagstukken, omdat het de gebruiker (in dit geval: de bezoeker) centraal stelt. En omdat de innovatiecyclus van design thinking stap voor stap en iteratief verloopt. Je hoeft niet in één keer met het gouden idee te komen, maar gaat steeds in kleine stappen en experimenten op zoek naar oplossingsrichtingen. Zo besteed je uiteindelijk tijd én geld aan mogelijkheden die waarschijnlijk goed bij de bezoeker aansluiten.

Het onderzoek dat Paleis Het Loo al had uitgevoerd, gebruikte Art-up als input: inzichten over de positionering van de organisatie en een trendanalyse. De focus legden we in overleg met Het Loo op hoe het paleis een plek van ontmoeting kan zijn voor gezinnen en jongvolwassenen.

Paleis Het Loo wilde snel gevoel krijgen bij wat innovatie kan betekenen. Daarom doorliepen we niet de volledige design thinking cylcus, maar legden we de nadruk op de stappen empathize, define en ideate. Op die manier kregen de deelnemers gevoel bij het brede spectrum aan mogelijkheden dat deze stappen op kunnen leveren voor de organisatie.

Bij de sessies over design thinking sloten vanuit Het Loo deelnemers vanuit de hele organisatie aan: van facilitair tot en met marketing en alles ertussenin. Dat is een randvoorwaarde voor succesvol innoveren: het draagvlak voor nieuwe plannen is groter en de scope van nieuwe ideeën is breder, wanneer iedereen zich welkom voelt mee te denken.

Praten met de bezoeker: makkelijk én waardevol
Empathize gaat over: inleven in de bezoeker. En dat kun je niet doen zónder die bezoeker bij je onderzoek te betrekken. Voorafgaand aan de eerste sessie spraken deelnemers zelf met potentiële bezoekers. En dat was veel makkelijker dan ze dachten: een collega, een bezoeker die op dat moment in Paleis Het Loo was, een buurjongen, een vriendin van je dochter. Praat met de doelgroep, was de boodschap. Wat de deelnemers zo ophaalden, brachten we tijdens de sessie gestructureerd in kaart met empathymaps en collages.

De volgende stap was: define. De behoeften van de doelgroepen vertaalden de deelnemers naar de juiste vraag. Stel: je hoort dat gezinnen behoefte hebben aan nieuwe familietradities. Hoe kan Paleis Het Loo bijdragen aan deze behoefte? Met de define-stap sloegen we een brug tussen de input vanuit bezoekers en de kansen en mogelijkheden voor organisatie.

Tot slot stimuleerden we de deelnemers van Paleis Het Loo met creatieve brainstormtechnieken om tot twintig tot dertig nieuwe, innovatieve ideeën te komen. Door alle kaders en dagelijkse moetjes los te laten, en oprecht te kijken vanuit de bezoeker en vanuit de wie-zijn-wij van Paleis Het Loo.

Natuurlijk, Paleis Het Loo kan nu met ruim twintig nieuwe ideeën verder. Er zijn ideeën die ze zo kunnen uitvoeren, en ideeën waarvoor nog meer onderzoek en ontwikkeltijd nodig is. Maar de belangrijkste opbrengst is dat Paleis Het Loo organisatiebreed ervoer hoe het is om bezig te zijn met innovatie. Hoe waardevol het is als je met een diverse groep medewerkers zonder kaders droomt en denkt over mogelijkheden. En dat álles in die eerste fases mogelijk kan zijn. Het onderzoeken van de praktische haalbaarheid en het onderzoeken of een idee daadwerkelijk aanslaat of levensvatbaar is, volgt in de volgende fases van de innovatiecyclus, wanneer je de ideeën op kleine schaal test en evalueert. Iedereens input is waardevol, en innoveren doe je met de volledige organisatie, continu. Door deze inzichten zet Paleis Het Loo belangrijke stappen in toekomstgerichtheid.